معرفی و نقد 5 کتاب انتشارات دانشگاه امام حسین(ع)

به گزارش خبرنگار ندای اصفهان، متن زیر نامه یکی از مخاطبان دفتر حجت الاسلام میرزایی (نماینده مردم شریف اصفهان در مجلس شورای اسلامی) خطاب به دکتر حسنی آهنگر (ریاست دانشگاه جامع امام حسین ع) است که در آن به نقد ۵ جلد از کتاب های انتشارات دانشگاه امام حسین(ع) پرداخته است.

***

با سلام و صلوات بر محمّد(ص) و آل محمّد(ع)، احتراماً پیرو در اختیار قرار دادن ۵ جلد از کتاب‌های انتشارات دانشگاه امام حسین(ع) به نمایندگان مجلس، ضمن تشکر از فعالیت‌های این دانشگاه که در لیست دانشگاه‌های برتر ایران قرار دارد، در ادامه با هدف هم افزایی و اهمیت مسأله نشر، به نقد و نظر مختصری پیرامون این کتاب‌ها می‌پردازیم. بی‌شک این نقد و نظر نافی زحمات دانشگاه امام حسین(ع) و مؤلفین آثار نیست، بلکه در جهت بهبود و تغییر زاویه دید است. ان شاءالله که این بحث مفید باشد.

ابتدا در قسمت اول به معرفی این ۵ جلد کتاب و در قسمت دوم به نقد و نظر می‌پردازیم.

*** 

قسمت اول: معرفی آثار

۱- نام کتاب: «نَبَرد نافرجام؛ بررسی مسئله تحریم در اندیشه رهبری»

 مشخصات نشر: نویسندگان مهدی فلاحیان (متولد ۱۳۷۱) و حامد فاضلی- چاپ اول: سال ۱۳۹۹- شمارگان ۲۰۰ نسخه- تعداد صفحات ۲۰۴ صفحه- قیمت ۵۵۰۰۰ تومان.

برشی از کتاب: تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی یکی از ابزارهای دشمن برای ضربه‌زدن به ایران و ناکارآمد جلوه‌دادن الگوی حکومتی جمهوری اسلامی است. در دهه‌های اخیر، به‌ویژه پس از فتنه ۸۸ و پررنگ‌تر شدن مذاکرات هسته‌ای، این کار به یکی از دستورالعمل‌های مهم دشمن تبدیل شده است؛ بنابراین مسئولان مملکت باید فهم درستی از تحریم اقتصادی، مبانی، اصول و ابعاد عملکردی و کانال‌های اثرگذاری آن در زندگی مردم و همین‌طور راهکارهای خنثی‌کردن و مقابله با آن داشته باشند. به همین دلیل، مرکز حدیث ولایت دانشکده و پژوهشکده علوم اجتماعی و فرهنگی دانشگاه امام‌حسین (ع) مسئله مهم تحریم را در اندیشه رهبر معظم انقلاب واکاوی و بازنگری کرده و اقدامات راهبردی و عملیاتی مقابله با تحریم‌ها را از بیانات ایشان استخراج کرده است.

هدف کلی از این تلاش علمی این است که با تحلیل مسئله تحریم‌ها، تبیین رویکرد اندیشه‌ای مقام معظم رهبری در موضوع تحریم‌ها و به‌طورکلی نحوه‌ی مواجهه با حربه‌های دشمن، به راهبردهای عملیاتی در این حوزه دست‌ یابیم و در نهایت با کنار هم قراردادن نظام فکری معظمٌ له در موضوعات مهم و قابل تحلیل، به نظام فکری کامل ایشان دست پیدا کنیم.

۲- نام کتاب: «روایت پدرخوانده؛ رژیم پهلوی از منظر اسناد لانه جاسوسی آمریکا»

مشخصات نشر: نویسنده حجت اله نوری ساری (متولد ۱۳۶۵)- چاپ دوم: سال ۱۴۰۰- شمارگان ۶۰۰ نسخه- تعداد صفحات ۲۳۶ صفحه- قیمت ۶۹۰۰۰ تومان.

برشی از کتاب: اسناد لانه جاسوسی آمریکا نشان می‌دهد که سیاست تطهیر رژیم پهلوی تا چه میزان از واقعیت‌های تاریخی فاصله دارد؛ سیاستی که هدف اصلی آن، ترسیم تصویری ایده آل و البته خیالی از شرایط پیش از انقلاب برای جامعه امروز ایران، با هدف دلسرد کردن نسل جوان و ایجاد سرخوردگی در آحاد ملت نسبت به مسیر طی شده انقلاب اسلامی است. مجموعه حاضر با بررسی اسناد مذکور، در پی تبیین واقعیت‌های این مسأله از میان مکاتبات سرّی مقامات سیاسی و امنیتی وقت آمریکا است.

۳- نام کتاب: «التهاب دویست ساله؛ نگاهی گذرا به عصر قاجار و پهلوی بر مبنای تاریخ نگری تحلیلی رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‌ای»

مشخصات نشر: نویسنده سید سعید آریانژاد (متولد ۱۳۶۲)، با مقدمه دکتر موسی نجفی- چاپ اول: سال ۱۴۰۰- شمارگان ۲۰۰ نسخه- تعداد صفحات ۴۶۱ صفحه- قیمت ۱۶۱۰۰۰ تومان.

برشی از کتاب: در سال‌های گوناگون از ابتدای انقلاب تاکنون مشکلاتی متوجه کشور عزیزمان بوده است که برخی به خاطر ضعف داخلی و برخی به خاطر فشار و تهدیدهای دشمنان ایجاد شده است. ملت انقلابی ایران همه این مسیر پرپیچ‌وخم را تا امروز گذرانده و اکنون که در بسیاری از امور علمی و زیرساختی در جهان و منطقه پیشرو شده است، دشمنان بیش از همیشه نگران همه‌گیری آرمان های جهانی انقلاب هستند. نکته اساسی که دشمن روی آن سرمایه‌گذاری کرده است، از طرفی فراموشی دوران خفت‌بار و عقب‌ماندگی شدید کشور در دوران قبل از انقلاب و از طرف دیگر کمرنگ و کم توفیق نشان‌دادن پیروزی‌ها و پیشرفت‌های اساسی بعد از انقلاب است.

۴- نام کتاب: «ایران ۲۰؛ روندپژوهی چهل سالگی جمهوری اسلامی ایران؛ برترین جایگاه‌های ایران در آمارهای بین‌المللی»

مشخصات نشر: گردآورنده: رضا قیومی پور (متولد ۱۳۷۲)- چاپ دوم: سال ۱۳۹۷- شمارگان ۱۰۰۰۰ نسخه تا پایان چاپ دوم- تعداد صفحات ۱۲۰ صفحه (مصور و تمام رنگی)- قیمت ۱۰۰۰۰ تومان.

برشی از کتاب: بررسی‌ها نشان می‌دهد دنیای غرب در شرایط کنونی، با تعیین شاخص‌های مدنظر خود در موضوعات مختلف و ارزیابی جوامع مختلف بر اساس آن، در حال ارائه دنیا است. این ارزیابی را که توسط برخی مؤسسات علمی به ظاهر غیر وابسته پایه‌ریزی شده‌اند، می‌توان به عنوان یک فناوری نرم قلمداد نمود که به تعبیر رهبر معظم انقلاب، با یک پشتوانه فکری و فرهنگی، به دنبال جعل ارزش در تمام دنیا است.

این موضوع آنگاه قابل توجه‌تر است که ابزار آمارهای بین المللی به عنوان یکی از مهمترین حربه‌های مورد استفاده مخالفان نظام جمهوری اسلامی در شرایط فعلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دشمنان انقلاب اسلامی با هدف ضربه زدن به استحکام جمهوری اسلامی ایران، ضمن طرح شبهه و خدشه در نظام فعلی و میزان پیشرفت جمهوری اسلامی ایران به دنبال ایجاد یأس و نا امیدی در میان ملت شریف ایران هستند.

این کتاب در تلاش است تا آمارهایی واقعی از رشد و پیشرفت انقلاب اسلامی ایران را در چهل سالگی انقلاب اسلامی بیان کند. با این هدف، آمارهایی که در آنها جایگاه ایران در بین ۲۰ کشور برتر جهان قرار دارد، گردآوری شده است.

۵- نام کتاب: «آمریکا منفی ۲۰؛ روایت افول موریانه‌وار آمریکا در حوزه‌های اجتماعی، بهداشت و سلامت، سیاسی، اقتصادی، بر اساس آمارهای بین المللی»

مشخصات نشر: گردآورنده: رضا قیومی پور (متولد ۱۳۷۲)- چاپ اول: سال ۱۳۹۸- شمارگان ۵۰۰۰ نسخه- تعدا صفحات ۱۶۲ (صفحه مصور و تمام رنگی)- قیمت ۳۰۰۰۰ تومان.

برشی از کتاب: رتبه بندی‌های بین المللی یک فن‌آوری حکمرانی برای هدایت کشورها به سمت نقاط برجسته‌ای است که این رژیم‌های سنجش به مثابه خط کش و نشانگر رشد پیش پای ملت‌ها و دولت‌ها می‌گذارد. طراح این نرم افزارهای سنجش وضعیت پیشرفت، پایشگر و سنجش‌گر و منتشر کننده نتایج این اعداد و آمار در مورد کشور آمریکا، خود آمریکایی‌ها یا سازمان‌های بین المللی وابسته به این کشور هستند.

بررسی آمارهای مهم مربوط به حوزه سلامت، کار، اقتصاد، امنیت و… به صورت متعدد یک معنا را نشان می‌دهد؛ آمریکا و عمده کشورهای غربی دارای بدترین جایگاه و رتبه بین المللی هستند. به تعبیر عددی جزء بیست کشور پایین جهان قرار دارند.

کتاب «آمریکا منفی بیست» در دنباله کتاب «ایران بیست» به بررسی تعداد محدودی از آمارهای بسیاری است که بیانگر بی اطلاعی ما ایرانیان و بسیاری از جهانیان از قهقرای آمریکایی است.

 قسمت دوم: بررسی آثار

۱- با دو سبک و سیاق متفاوت در چاپ آثار فوق مواجه هستیم؛ از سویی دو کتاب «ایران ۲۰» و «آمریکا منفی ۲۰» را شاهد هستیم که با گرافیک و صفحه آرایی بسیار زیبا و نمودارها و اینفوگرافی‌های رنگی و تیراژ بالا (۱۰ هزار عدد و ۵ هزار عدد) منتشر شده است و از سویی با سه عنوان کتاب «نبرد نافرجام»، «التهاب دویست ساله» و «روایت پدرخوانده» که با طرح جلدهای ضعیف و تیراژهای پایین ۲۰۰ نسخه و حداکثر ۶۰۰ نسخه منتشر شده است. تیراژ پایین این چند کتاب خود بیانگر غیرمخاطب پسند و غیرجذاب بودن آنها برای مخاطبین از دید ناشر است به طوری که مشخصا در بازار هم به فروش نخواهد رفت.

سخن بر سر این نیست که مسئله بازار همه چیز است، اما امروز که شاهد کاهش آمار مطالعه هستیم، اگر کتابی برای «خوانده نشدن» نوشته شده باشد قطعا عملی غیرحکیمانه و بلکه با بودجه حمایتی که از بیت المال خرج آن شده است، عملی مسئولیت آور و مورد مؤاخده خواهد بود.

۲- دسترسی به کتاب‌های فوق به صورت دیجیتالی و غیر کاغذی هم وجود دارد که برای دسترسی بهتر مخاطبین مناسب و قابل تقدیر است. سه کتاب «ایران ۲۰»، «آمریکا منفی بیست» و «روایت پدرخوانده» به صورت PDF و رایگان از اینترنت قابل دانلود است و کتاب‌های «التهاب دویست ساله» و «نبرد نافرجام» نیز بر روی فروشگاه اینترنتی طاقچه با قیمت ارزان به صورت الکترونیکی ارائه شده است.

۳- کتاب «روایت پدرخوانده» که به نقد رژیم پهلوی از منظر اسناد لانه جاسوسی آمریکا می‌پردازد، علاوه بر آنکه به نظر می‌رسد مخاطبین با منطق دسته‌بندی آن ارتباط برقرار نمی‌کنند، در قسمت پیوست‌های کتاب نیز دارای اشکال اساسی است و آنچه به عنوان ضمائم انگلیسی به عنوان نمونه اسناد لانه جاسوسی ارائه داده است، کاملا ریز، ناخوانا و غیرقابل استفاده است که به طور کامل از صفحه ۲۰۳ الی ۲۳۶ را شامل می‌شود. البته این مشکل در نسخه دیجیتال کتاب که قابلیت زوم کردن وجود دارد کمی قابل رفع است.

۴- کتاب «نبرد نافرجام» با روش تحلیل مضمون به بررسی مسئله تحریم در اندیشه مقام معظم رهبری پرداخته است و در کنار هر پاراگراف از سخنان رهبری به ارائه دسته‌بندی‌هایی موضوعی (کدگذاری) پرداخته است، ازجمله: «تبیین چیستی تحریم»، «آثار تحریم: فرصت‌ها»، «مقابله با تحریم: بایسته‌ها و راهبردهای کلان»، «مقابله با تحریم: سیاست‌های عملیاتی». این دسته‌بندی‌ها عملا برای مخاطبی که می‌خواهد از کتاب استفاده کند گیج کننده است، به همین دلیل مؤلف به ارائه جداول و نمودارهای فراوانی در جمع بندی و دسته بندی مطالب پرداخته است. لیکن این نمودارها پس از زحمت مؤلف، در مرحله چاپ بسیار بی کیفیت و به جای آنکه به صورت تایپ شده باشد به صورت عکس کشیده شده، بدون وضوح قابل استفاده و اصطلاحا «دفورمه» چاپ شده است. به صفحات ۹۴، ۹۵، ۹۸، ۱۰۳، ۱۰۴، ۱۰۷، ۱۱۰، ۱۱۴، ۱۱۷، ۱۱۹ مراجعه شود.

۵- کتاب «ایران ۲۰» که از جذابیت و شهرت خوبی برخوردار است به روندپژوهی چهل سالگی جمهوری اسلامی ایران و برترین جایگاه‌های ایران در آمارهای بین المللی می‌پردازد و از همان نویسنده کتاب «آمریکا منفی ۲۰» به روایت افول موریانه‌وار آمریکا در حوزه‌های اجتماعی، بهداشت و سلامت، سیاسی، اقتصادی، بر اساس آمارهای بین المللی می‌پردازد.

این دو کتاب هرچند ارزشمند و حتما مورد نیاز برای بیان دست آوردهای جمهوی اسلامی و بیان افول شیطان بزرگ یعنی آمریکا است، اما در ادامه نیاز به توضیح ظریفی هست که دچار تحلیل اشتباه نشویم.

سؤال: به راستی رسالت اصلی دانشگاه جامع امام حسین (ع) چیست؟

با نگاه به آرشیو کتاب‌های متعدد منتشر شده دانشگاه امام حسین(ع) در پورتال این دانشگاه به آدرس www.ihu.ac.ir  می‌توان به چند دسته بندی رسید: اکثر کتاب‌ها در دسته بندی آماد و پشتیبانی از نیروهای نظامی و امنیتی می‌گنجد،  تعدادی دیگر از کتاب‌ها در حوزه فنی و مهندسی است، و تعدادی از عناوین نیز در حوزه علوم انسانی است که اکنون تأکید سخن ما بر حوزه علوم انسانی با رویکرد علوم انسانی اسلامی است. حال سؤال این است که دانشگاه امام حسین(ع) با امکانات خوب مالی و لجستیکی که دارد و همچنین در سال‌های متعدد مجری طرح‌های پژوهشی برای کسری خدمت سربازی پژوهشگران بوده است، به راستی کتاب‌های انتشارات این دانشگاه در حوزه علوم انسانی به چه میزان به تولید علم و حل مسائل کشور پرداخته است؟ آیا دانشگاه امام حسین(ع) قرار است با چاپ کتاب‌های تاریخی مانند «روایت پدرخوانده» و «التهاب دویست ساله» و غیره، وظایف سازمان اسناد انقلاب اسلامی یا سایر نشرهای تخصصی در این حوزه را برعهده گیرد؟ یا اینکه این دانشگاه با چاپ کتاب‌های ترویجی مانند «نبرد نافرجام» قرار است وظایف دفتر نشر آثار رهبری را برعهده گیرد؟ به نظر می‌رسد از این قبیل کتاب‌ها توسط سایر انتشارات خصوصی و دولتی در حال چاپ و توزیع است و از دانشگاه برتر امام حسین(ع) انتظارهای بالاتری در ذهن نخبگان و دغدغه مندان وجود دارد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی آیت الله خامنه‌ای در تاریخ ۱۴۰۱.۷.۲۷ در دیدار با نخبگان و استعدادهای برتر تحصیلی فرمودند: «انتظار می‌رود شاخص ارزیابی نخبه را اصلاح کنیم. امروز شاخص ارزیابی استاد و نخبه و غیره غالباً مقالات است؛ این درست نیست. البتّه من قبلاً هم این را گفته‌ام، من بارها تکرار کرده‌ام این را؛ شاخص‌ها را حلّ مسئله قرار بدهید. مسئله را ارائه بدهید، بخواهید حل کنند؛ این جمع، این گروه نخبه، این شخص نخبه، این استاد نخبه، یک مسئله‌ای را حل کند برای دستگاه‌های ذی‌ربط؛ این شاخصِ ارتقا باشد، این شاخصِ پذیرش به عنوان رتبه‌ی برتر باشد».

به راستی دانشگاه امام حسین(ع) به چه میزان به این انتظار رهبری پاسخ داده‌اند و در تولیدات خود به مسأله محوری روی آورده است؟ از اغتشاشات نااهلان سخن نمی‌گوییم اما آیا اعتراضات متعدد مردم که همچون کلاف سردرگمی برای نظام شده است تنها تقصیر دشمن بیرونی است؟ یا آنکه نباید فقط از یک چشم نگاه کرد و با نگاه درون گفتمانی باید به دنبال نقد ساختارها و حل مبنایی مسائل مبتلابه کشور باشیم؟

در جای دیگری رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ ۱۳۹۷.۷.۲۲ از دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه و صاحب نظران در فراخوان مهمی برای تکمیل و ارتقای الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت دعوت می‌کنند. دانشگاه امام حسین(ع) نه فقط به صورت مقطعی، بلکه به عنوان یک اصل مهم، چقدر به دنبال الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در علوم انسانی در دستور کار خود بوده است؟

مردم سرمایه‌های اصلی نظام هستند

جمهوری اسلامی همانطور که می‌دانیم و مسئولین ارشد نظام و رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها گفته‌اند، نظامی مردمی و با پشتوانه مردمی است که حضور مردم همواره در عرصه‌های مختلف راهگشای این نظام بوده و هست.

اما در سال‌های اخیر شاهد این بوده‌ایم که سرمایه‌های اجتماعی نظام به دلایل مختلف داخلی و خارجی ریزش کرده است. به عنوان مثالی ملموس، در دور دوم انتخابات یازدهیمن دوره مجلس شورای اسلامی در شهریور ۱۳۹۹ شاهد میزان مشارکت بی‌سابقه پایین مردم در حوزه‌های انتخاباتی سمیرم و لنجان در استان اصفهان بوده‌ایم (مشارکت کمتر از ۱۰ درصد در ۴ حوزه انتخابیه در تاریخ مذکور)[۱]. به طور کلی در استان اصفهان مشارکت کمتر از ۳۷ درصد[۲] و در مرکز استان اصفهان هم مشارکت کمتر از ۲۶ درصد[۳] را در آن مقطع تجربه کرده‌ایم. شاهد آن بودیم که در همان برهه زمانی (۲ ماه منتهی به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا)، حجم پوشش وقایع انتخابات آمریکا سهم به مراتب بیشتری را نسبت به انتخابات دور دوم مجلس در کشور خودمان در رسانه‌های اصلی کشور به خود اختصاص داده بود. در همان ایام که رسانه‌های ما از شعار افول آمریکا پر شده بود، شاهد مشارکت ۶۷ درصدی مردم ایالات متحده در انتخابات بودیم[۴].

حال کتاب «آمریکا منهای ۲۰» به دنبال چیست؟ آیا صرفا به دنبال یک کار ترویجی سلبی است که به عنوان یک مُسکن عمل کند؟ قطعا آمریکا رو به افول است اما این افول در یک نبرد جدی میان جبهه حق و باطل و با استواری جبهه حق امکان پذیر خواهد بود.

کتاب «ایران ۲۰» به دنبال چیست؟ در این کتاب مطابق بسیاری از آمارها که معمولا ارائه می‌دهیم از دست آوردهای نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، پزشکی، دستاوردهای هسته‌ای و فضایی و میزان اتوبان کشیدن‌ها و برق و گاز کشیدن‌ها سخن گفته شده است و چند صفحه‌ای هم به توسعه انسانی اشاره شده. اما آیا هدف اصلی و آرمان‌ها و شعارهای انقلاب ۵۷ چه بوده است؟ به چه میزان به هدف اصلی انقلاب اسلامی که به گفته امام راحل(ره) «انسان سازی است و علاوه بر مادیات، رساندن مردم به سعادت است» نائل آمده‌ایم.

مشکل کجاست؟

سالانه هزینه‌های قابل توجهی به بهانه پژوهش در دانشگاه‌ها مصرف می‌شود؛ اما خروجی این همه وقت و هزینه و ایجاد بروکراسی چیست؟! مشکل در نوع نگاه ما است. این ریل باید عوض شود. چقدر به مطالبات مردمی، به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، به تولید علم بومی و حل مسائل کشور پرداخته شده است؟ و چه خوب است دانشگاه امام حسین (ع) در طی این مسیر، از پشتوانه ۱۰۰۰ ساله حوزه های علمیه شیعه و علما و اساتید حوزوی نیز غافل نباشد. فتدبّر.

الحمدلله ربّ العالمین؛ با تشکر

پی نوشت

[۱] https://www.khabaronline.ir/news/1432256

[۲] https://www.icana.ir/Fa/News/443945

[۳] https://www.hamshahrionline.ir/news/486199

[۴] https://en.wikipedia.org/wiki/2020_United_States_presidential_election

انتهای پیام/

برچسب‌ها: آمریکا, ایران, حامد فاضلی, حجت اله نوری ساری, دانشگاه امام حسین, رضا قیومی پور, سید سعید آریانژاد, معرفی کتاب, مهدی فلاحیان

مطالب مرتبط

• پولطلا؛ مقابله با «پسرکوچک، مرد چاق»، «دلار بی‌پشتوانه»

• مروری بر ماجرای نفتکش سوئز راجان

• آیا روسیه رقیب ایران در حوزه انرژی است؟